تصفیه آب آشامیدنی با ازن O3
بنام خدا و با سلام ؛ تامین و دسترسی به آب آشامیدنی سالم یکی از مهترین مسائل در سلامت و بهداشت جامعه به حساب می آید ، برای داشتن آب آشامیدنی سالم هم تصفیه آب و در انتها امر گندزدایی تقریبا عملی اجتناب ناپذیر هست و یکی از اساسی ترین اهداف در تصفیه آب به شمار می رود .تاکنون برای گندزدائی آب روشهای مختلفی ارائه گردیده است که مهمترین آنها کلرزنی، ازن زنی واستفاده از دی اکسید کلر، برم، ید ونیزاشعهUV می باشد. عمومی ترین روش گند زدائی در جهان کلرزنی می باشد که از دلایل عمده استفاده ازآن می توان موثر بودن درغلظت پائین، ارزان و در دسترس بودن ونیز داشتن باقیمانده درآب پس از عمل گند زدائی را نام برد.
با توجه به تشکیل ترکیبات آلی کلرینه وسایرترکیبات تری هالومتان دراثرگند زدایی با کلر که عوارض نامطلوبی را برای مصرف کنندگان به همراه دارداستفاده از گندزداهای جدید روز به روز ابعاد وسیع تری می یابد.
ازن از جمله ترکیباتی است که با توجه به خواص ویژه خود، نزدیک به یک قرن است که بعنوان گند زدا درآب آشامیدنی توسط کشورهای اروپایی مورد استفاده قرار گرفته است. اولین کاربرد ازن درسال ۱۸۹۳ درکشورهلند و برای تصفیه خانه ای که از آب رودخانه راین تغذیه می نمود صورت پذیرفت .
امروزه بیش از یک هزار تصفیه خانه آب از ازن به عنوان بخشی ازتصفیه شیمیائی استفاده می کنند که اغلب آنها در کشورهای غربی بویژه فرانسه، سوئیس و کانادا قرار دارند بزرگترین تاسیسات گند زدائی با ازن در مناطق پاریس و مونترال بکار گرفته شده است .
خواص فیزیکی وشیمیائی ازن:
ازن یکی ازاشکال آلوتروپی اکسیژن بوده وگازی آبی رنگ با بوی تند وناپایدار می باشد. این ترکیب یک اکسید کننده قوی بوده و بسیار قوی تر ازاسید هیپوکلرو ( ماده موثر گند زدایی کلردرآب ) می باشد. حلالیت ازن در آب ۱۲ مرتبه کمتراز حلالیت کلر بوده و محلول آبی آن نیز ناپایدار می باشد.
با توجه به ناپایداری گاز ازن ، باید درمحل مصرف و نیززمان مصرف تولید شود و نمی توان آن رامثل کلر ذخیره نمود. با توجه به حوادث زیادی که درخصوص ترکیدن سیستم های ذخیره و نگهداری کلربوقوع پیوسته است این محدودیت لزوماً جزء معایب استفاده از گاز ازن محسوب نمی شود.
خصوصیات بیوشیمیائی ازن:
نقش ازن در تصفیه آب و پساب بعنوان یک عامل اکسید کننده و یک ترکیب میکروب کش حائزاهمیت بوده ودرمحیط آبی خصوصیات مشابهی با کلر دارد. ازاین رواین دوماده بعنوان رقیب یکدیگر و درمواردی مکمل یکدیگرمطرح می باشند. ازن دارای دو خاصیت بسیارمهم درارتباط با محیط اطراف خود می باشد.
قدرت گند زدائی بالا:
خصوصیات میکروب کشی ازن بیانگر پتانسیل بالای اکسیداسیون آن می باشد. تحقیقات نشان می دهد که گند زدائی توسط ازن حاصل اثرمستقیم آن برباکتریها وتجزیه دیواره سلولی باکتریها می باشد. که از این نظر با مکانیسم عمل کلردرفرایند گند زدائی متفاوت است.
با توجه به قدرت بالای گند زدائی ازن درمقایسه با کلر (۲۵ برابر ) وسایر گندزداها ، زمان کمتری جهت تکمیل فرایند گند زدائی نیازمی باشد. بررسی ها همچنین بیانگرتوانائی بیشتر ازن دراز بین بردن ویروسها در مقایسه با کلر می باشد.
ازن به عنوان یک اکسید کننده قوی:
ازن مصارف زیادی در تصفیه آب آشامیدنی از قبیل کنترل طعم و بو کنترل رنگ و حذف آهن و منگنزعلاوه بر گند زدائی دارد. قدرت این اکسید کننده درشفاف سازی منابع آب با کیفیت پائین مانند آبهای بازیافتی مهم می باشد.
ازن مواد معدنی زائد را بطور کامل اکسید نموده و موجب ته نشینی و حذف آنها می گردد. اهمیت عمده ازن در قابلیت شکستن ترکیبات آلی همراه با آهن ومنگنز می باشد.
ازن دربرطرف نمودن ترکیبات آلی مولد رنگ، قوی و موثرنشان می دهد بطوریکه بعنوان یک عامل جلا دهنده خوب برای فاضلاب و حذف کننده رنگ درآب شرب کا ربردهای فراوانی یافته است .
ازن همچنین قادراست ترکیبات فنولیک و دیگرترکیبات مولد طعم را درآب شرب از بین ببرد.
تحقیقات نشان داده است که ازن می تواند آفت کشهای مالاتیون و پاراتیون را که ترکیباتی سرطان زا وخطرناک هستند به اسید فسفریک ( بی خطر) تبدیل نماید. اخیراً در خصوص استفاده از ازن به منظور کنترل و حذف کدورت و مواد آلی در مقررات EPA رهنمودهایی ارائه گردیده است .
محصولات جانبی حاصل از گند زدائی با ازن:
درغیاب یون برمید درآب، محصولات جانبی حاصل از ازن زنی شامل اسید هایی با وزن ملکولی کم و غیرهالوژن دار، آلدهیدها، کتون ها والکل ها می باشند که این ترکیبات اغلب توسط میکروارگانیسم های موجود درآب قابل تجزیه بیولوژیکی می باشند و معمولاً برای مصرف کنندگان بی خطر هستند .
پیش ازن زنی باعث تغییرشکل مواد آلی موجود درآب خام می گردد. ازن ، مواد آلی دارای زنجیره طولانی و با تعداد ملکول زیاد را به مواد غیرقابل تجزیه بیولوژیکی و نیز برخی ترکیبات کوچکتر قابل تجزیه تبدیل می نماید.
این امر بطور همزمان موجب افزایش اکسیژن محلول آب می گردد و شرایط برای رشد باکتریهای هوازی مهیا می شود. درصورت استفاده ازفیلترهای کربن فعال گرانولی (GAC ) دربخش فیلتراسیون، مواد آلی برروی منافذ و سطح کربن فعال گرانولی جذب می شوند ولذا فیلتربعنوان منبع تغذیه ورشد باکتریها ایفای نقش می نماید.دراین صورت آبی که از چنین فیلترهایی عبور می نماید مواد آلی را در سطح فیلتر باقی گذاشته و از رشد باکتریها درآب پس از فیلتر جلوگیری بعمل می آورد.
جمع بندی :
با توجه به آنچه گفت ازن به عنوان یک اکسدکننده ی قوی ، می تواند یکی از گندزداهای مناسب برای تصفیه آب باشد اما به دلیل نداشتن باقیمانده برای رفع آلودگی های احتمالی ثانویه استفاده از آنرا دچار تردید کرده است . امروزه در برخی از استخر ها نیز از این گندزدا استفاده میشود و به دنبال آن نیز از کلر جهت نگهداشتن باقیمانده در آب استفاده میکنند .
مطالب فوق الذکر و همچنین تجربیات برخی کشورها در استفاده از تصفیه آب با ازن رو می توانید در پاورپوینت پیوستی که به رایگان با شما به اشتراک میگذاریم مطالعه و استفاده نمایید . باشد که برای شما عزیزان مفید واقع بشه .
موفق باشید | سایت مهندسی بهداشت محیط ایران | ww.iehe.ir
بدون دیدگاه
دیدگاه خود را بنویسید