خطای انسانی چیست ؟
سلام دوستان؛ خطای انسانی چیست؟ سوالی است که در این تایپک از زیر مجموعه بهداشت حرفه ای و HSE از وبسایت مهندسی بهداشت محیط ایران در قالب سه پاورپوینت آماده پاسخ داده خواهد شد. در ادامه مقدمه ای بسیار کوتاه و تعریفی در ارتباط با Human Error ارائه خواهیم داد و پس از اون در انتهای همین مطلب میتوانید پاورپوینت آماده رو جهت مطالعه بیشتر دانلود نمایید.
مقدمه
امروزه در بسیاری از محیط های شغلی نظیر صنایع هسته ای، نظامی و شیمیایی بروز یک خطای انسانی می تواند به یک فاجعه تبدیل شود . به همین دلیل شناسایی خطاهای انسانی بویژه در سیستم های حساس و پیچیده و پیش بینی راههای کنترلی، امری ضروری و اجتناب ناپذیر محسوب می شود.
خودکارسازی و تکنولوژیهای مدرن توانست از حضور فیزیکی کارگران در محیطهای پر خطر بکاهد ولی نتوانست حضور انسانی را کم رنگتر سازد. بدین صورت که الزامات پست های کاری مدرن ایجاب نمود که کنترل حجم زیادی از عملیات مختلف و گاها“ حساس و بحرانی به عنصر انسانی سپرده شود که بروز یک اشتباه و خطای انسانیدر مراحل کاری می تواند به وقوع حوادث بزرگی منجر گردد.
حوادث گوناگون در نقاط مختلف جهان شواهدی بر این مدعاست که از آن جمله می توان به حادثه هسته ای چرنوبیل درسال ١٩٨۶ ، حادثه تری مایلند در سال ١٩٧٩ و حادثه انفجار در صنایع شیمیایی فلیگسبورگ در سال ١٩٧۴ نام برد .
نقش خطای انسانی در بروز حوادث
هرچند نقش خطاهای انسانی در بروز حوادث بسیار آشکار بوده و از طرف دیگر نتایج فاجعه بار ناشی از عدم بررسی خطای انسانی در هنگام محاسبه ریسک ،کاملا اثبات شده است، ولی متاسفانه در اغلب صنایع درهنگام ارزیابی پارامترهای ایمنی به بررسی خطاهای انسانی پرداخته نمی شود . در ارزیابی احتمال خطرات،لازم است کلیه خطاهای انسانی از فاز طراحی گرفته تا استرس و خستگی های ناشی از کاربرد روش های نامناسب مدنظر قرار گیرد
ویژگی عمومی سامانه های صنعتی بزرگ مانند صنایع نفت و پتروشیمی این است که مقادیر عظیمی از مواد بالقوه خطرناک در یک واحد متمرکز هستند و توسط چند اپراتور کنترل می شود . حوادث در این واحد ها نه فقط تهدیدی برای تجهیزات و آن هایی که در داخل واحد مشغول به کار هستند، بلکه به جهت عواقب و اثرات آن بر نواحی مجاور و حتی کشور های همسایه از اهمیت بالایی برخوردار است.
با توجه به این امر که در صنعت نفت و پتروشیمی درایران و اکثر نقاط دنیا وظیفه حساس کنترل فرآیند به طورمداوم توسط اپراتورها و مسو ولان اتاق کنترل صورت می گیرد اهمیت و توجه هر چه بیشتر به موضوع خطاهای انسانی را می طلبد .
مفهوم خطای انسانی:
تعاریف گوناگون ارایه شده است که به سه مورد اشاره می شود:
- یک تصمیم یا رفتار نامناسب که بتواند از اثر بخشی، ایمنی یا عملکرد سیستم بکاهد.
- رفتاری که از یک فرد سر می زند، ولی فرد قصد انجام آن را نداشته است و نیز از نظر مقررات یا یک مشاهده گر پسندیده و مطلوب نیست . یا اینکه آن رفتار موجب شود یک وظیفه یا یک سیستم به شکلی تبدیل شود که از حدود پذیرفته شده فراتر رود.
- مجموعه ای از اعمال انسانی که از هنجارها، حدود و استانداردهای از قبل تعریف شده، طبیعی و قابل قبول تخطی می نمایند.
ساندرز و مورای بیان می کنند که خطا یعنی اینکه کاری که انجام شده مطابق با قصد فرد و منطبق با مقررات موجود نبوده و از دید یک ناظر صحیح به نظر نرسد.
از نظر ریزین خطا کلمه ای است کلی برای نشان دادن تمامی اتفاقاتی که ترتیب برنامه ریزی ذهنی یا فعالیت های فیزیکی برای نیل به هدف مدنظر با شکست مواجهه شده باشد .
به عقیده راسموسن خطا ناشی از عدم تناسب انسان – ماشین یا انسان – وظیفه می باشد.
نظریه پردازان خطاهای انسانی
- هنریچ ۸۸درصد حوادث ناشی از اعمال ناایمن ، ۱۰ درصد ناشی از شرایط ناایمن و ۲ درصد ناشی از عوامل ناشناخته می باشد.
- ریزین (۱۹۹۰) علت بیش از ۹۰ درصد حوادث صنعتی را رفتار کارگران می داند.
- دیو ۸۰ – ۹۰ درصد حوادث را اشتباهات انسانی میداند
- بیلینگ علت وقوع ۷۰-۹۰ درصد حوادث را خطاهای انسانی میداند.
جمع بندی:
مقدمه ای بسیار کوتاه در ارتباط با خطاهای انسانی و نقش اون در بروز حوادث ذکر شد. اما اطلاعات کامل تر رو میتونید در ۳ پاورپوینت آماده که برای شما جهت دانلود قرار دادیم دریافت کنید. سه پاورپوینت با ۳۵ ، ۳۶ و ۲۵ اسلاید می باشد.
مطالب زیر را نیز حتما مطالعه کنید :
بدون دیدگاه
دیدگاه خود را بنویسید