بنام خدا و با سلام ؛ ویبریو کلرا vibrio cholerae یکی از باکتری ها نام آشنا برای کارشناسان بهداشت و بخصوص مهندسین بهداشت محیط هست . در این تایپک قصد داریم با این باکتری که عامل بیماری وبا نیز هست بیشتر بدانیم . بیماری که بیشتر اون رو با شستشوی سبزیجات و افزایش ابتلایان در فصل تابستان و … می شناسیم . امیدوار هستیم که مطلب پیش رو که با شما به اشتراک میگذاریم براتون مفید واقع بشه .
باکتری ویبریو کلرا عامل بیماری وبا Vibrio cholerae
ویبریو کلرا عامل ایجاد کننده وبا می باشد این باکتری از طریق آب وارد بدن اشخاص می شود. در ایران در سال های بسیار دور این بیماری به نام مرگامرگی خوانده می‌شده است.
نوشیدن آب آلوده به باکتری یا خوردن ماهی که به خوبی پخته نشده یا خوردن موجودات دریایی مانند صدف‌ها از روش های انتقال این باکتری می باشد. اما در ایران سبزی‌های آلوده بیشترین علت انتقال این باکتری به بدن افراد می باشد. هنگامی که سبزی‌ها با پساب (کود انسانی) تغذیه می‌شوند بیشترین آلودگی را دریافت می کنند. سم (توکسین) تولید شده توسط باکتری ویبریو را کلرا کُلُراژن (Choleragen) یا زهرابه وبا (Cholera Toxin) می نامند. در حقیقت سم کلرا عامل اصلی بیماری‌زایی باکتری ویبریو کلرا می باشد و از نوع انتروتوکسین می‌باشد.
با ورود باکتری ویبریو کلرا به معده و دوازدهه که جایگاه خوبی برای رشد باکتری می باشد. به قشر مخاطی نفوذ کرده و به سلول‌های پوششی و پرزهای دوازدهه می‌چسبدو از این طریق تکثیر پیدا می کند و ۷۰ سانتیمتر ابتدای روده کوچک را می‌پوشاند. پس از تکثیر باکتری ویبریو کلرا در روده، پاره می شود و مواد داخل آن که همان توکسین وبا است وارد روده می‌شود. سم تولید شده در روده سبب افزایش cAMP (سیکلیک اِ اِم پی) می شود که خود افزایش تراوش آب و الکترولیت به درون روده را سبب می‌گردد و از جذب الکترولیت‌ها جلوگیری میکند.
حتما بخوانید : باکتری لژیونلا – عامل بیماری لژیونر و تب پونتیاک
گروه های خونی وحساسیت به وبا
پژوهش های اخیر نشان می دهد که حساسیت افراد به بیماری وبا با نوع و گروه خونی آنها ارتباط دارد. افراد دارای گروه خونی O بیشتر به بیماری وبا مبتلا می شوند و افراد دارای گروه خونی AB کمترین خطر ابتلا را دارا هستند.
راههای انتقال بیماری
تماس مستقیم
درصد انتقال بیماری از طریق دستهای آلوده ، تماس با مواد مدفوعی و استفراغ بیماران ، لوازم شخصی آلوده بسیار زیاد می باشد.
تماس غیر مستقیم
نوشیدن آب آلوده به مدفوع انسان ، مصرف غذای آلوده ، سبزیجات و میوه‌های آلوده و یا با آب آلوده شسته شده، شیر آلوده و بستنی تهیه شده از مواد اولیه آلوده به باکتری از عوامل ورود مستقیم باکتری به بدن می باشد.
منبع بیماری
تنها مخزن وبا انسان می باشد که یا به صورت بیمار است یا به عنوان ناقل بیماری می باشد و منبع بیماری ، اسهال و استفراغ افراد بیمار و ناقلان بیماری می‌باشد.
حتما بخوانید : دانلود رایگان پاورپوینت بیماری هاری
دوره نهفتگی
احتمال دارد دوره نهفتگی این بیماری خیلی کوتاه باشد و با توجه به مقدار باکتری وارد شده به بدن فرد دوره نهفتگی نیز متفاوت می باشد . اما به طور متوسط ۳ – ۲ روز می باشد.
دوره واگیری
تا زمانی که در مدفوع بیمار باکتری ویبریو کلرا وجود دارد و بیمار آن را دفع می نماید، برای محیط آلوده کننده است . افرادی که دارای عفونت مزمن کیسه صفرا هستند می‌توانند به عنوان ناقلینی که ظاهرا سالم هستند در انتشار بیماری نقش داشته باشند .کشت مدفوع در این افراد به طور پی در پی مثبت می باشد.که تجویز آنتی بیوتیک مناسب در کوتاه کردن این دوره نقش موثری می تواند داشته باشد.
نشانه ها
شروع اسهال شدید ، آبکی ، بدون دل درد و تب از نشانه‌های بیماری وبا می باشد. اسهال ناشی از بیماری وبا به اسهال آب برنجی معروف است وگاهی فرد بیمار روزانه بیش از ۳۰ لیتر آب از بدن خود دفع میکند که باعث اسیدوز و نهایتا مرگ فرد شود. حدود نیمی از افراد مبتلا به وبا و شاید کمتر تب دارند. در شروع بیماری گاهی استفراغ نیز دیده می‌شود. بیمار به علت دفع زیاد آب احساس تشنگی دارد و بی‌قرار است. پشت ساق پای افراد دردناک است ، زبان خشک، چشم‌ها گود رفته و نبض به کندی احساس می شود.
اما به طور کلی می توان علایم بیماری را به دسته های زیر تقسیم بندی کرد:
• تشنگی زیاد
• استفراغ بدون حالت تهوع
• اسهال آبکی ، پرفشار و بدون دل‌درد که معمولا قابل کنترل نیست
• درناک شدن و گرفتن ماهیچه‌های پشت ساق پا
• کاهش حجم ادارار
البته باید توجه داشته باشید که هر کدام از این موارد بالا به تنهایی نشان‌گر وبا نیستند. مدت زمان ظهور نشانه های بیماری از ۲ تا ۵ روز متغیر است.
حتما بخوانید : دانلود پاورپوینت کامل بیماری ها – بیش از ۳۰ پاورپوینت
پیشگیری از وبا
دفع مناسب کود های انسانی و جلوگیری از ورود آنها به منابع آب آشامیدنی از مهمترین روش های پیشگیری بیماری وبا است. تصفیه کردن آب، جوشاندن و اضافه کردن کلر به آب روش مناسبی برای جلوگیری از سرایت این بیماری است.
بهتر است شیر و غذاهای آماده را قبل از مصرف گرم کرد. دور نگهداشتن مواد غذایی از دسترس مگس،و از بین بردن حشرات موزی، ضد عفونی سبزی و میوه جات با محلول پرکلرین یک در ۱۰ هزار نیز از روش های پیشگیری می باشد. تشخیص سریع بیماری از طریق نشانه های ظاهر شده و انجام آزمیشات مناسب و جدا کردن بیماران و افراد ناقل اولین قدم در کنترل بیماری وبا می باشد. وسایل شخصی فرد بیمار باید به دقت ضد عفونی شود.
درمان
در مراحل اولیه درمان باید به بیمار آب و الکترولیت نوشانده شود اگر بیمار قادر به نوشیدن نباشد باید به صورت وریدی(سرم) به بیمار مایعات داد، سپس می توان مصرف آنتی‌بیوتیک را که به کاهش حجم مدفوع کمک میکند و مدت بیماری را کوتاه میکند و همچنین دوره انتقال بیماری وبا را کاهش داده و قطع میکند به بیمار پیشنهاد داد.
درمان وبا با نوشاندن الکترولیت به بیمار
باید با توجه به شدت اسهال و وضع کم آبی بیمارمصرف الکترولیت تجویز شود .هنگامی که اسهال خفیف است و وضعیت کم آبی بدن که زیر ۵٪ می باشد دادن آب و الکترولیت خوراکی (ORS) کافی می باشد.
در بیماران با وضعیت کم آبی شدید که بیش از ۱۰٪ آب از دست داده‌اند و دارای چشم‌های کاملاً گودرفته، خواب آلوده، فشار خون و نبض ضعیف دارند و همچنین در بیمارانی که استفراغ دارند و بیماران دارای فلج روده بزریق سرم مناسب ترین روش می باشد.
آنتی بیوتیک های تتراسایکلین و داکسی سیکلین در کاهش مدت و شدت بیماری وبا نقش مهمی دارند. سایر آنتی بیوتیک‌هایی که می توان برای درمان استفاده کرد سیپروفلوکساسین و آزیترومایسین می‌باشند. نالیدیکسیک اسید، فورازولیدون، کوتریموکسازول و اریترومایسین داروهای مناسب برای کودکان می باشند.
واکسن وبا
واکسن‌هایی که از باکتری کشته شده ساخته شده اند مصونیتی کوتاه مدت ایجاد می‌کنند. واکسن های خوراکی تولید شده از میکروب کشته شده دارای انواع مختلف هستند و تقریبا در ۵۰٪ موارد مؤثر می باشند و حدود ۳ سال مصونیت ایجاد می کند. نوع دیگر واکسن که با میکروب زنده ضعیف شده تهیه شده که در دست بررسی می‌باشد. به‌طور معمول رعایت نکات بهداشتی برای جلوگیری وبا کافی می باشد و در حال حاضر واکسن به عنوان عامل پیشگیری کننده توصیه نمی‌شود.
شایان ذکر هست که مطلب فوق به نقل از سایت microbi.ir برای شما نقل شده است .
پیروز و پایدار باشید | سایت مهندسی بهداشت محیط ایران | www.iehe.ir
بدون دیدگاه
دیدگاه خود را بنویسید