تب دنگی: علائم، پیشگیری و درمان + دانلود رایگان دو جزوه آموزشی

تب دنگی؛ بیماری‌ای که نباید نادیده گرفته شود

تب دنگی یکی از بیماری‌های ویروسی است که توسط پشه ها به انسان منتقل می‌شود و سالانه میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری به‌ ویژه در مناطق گرمسیری و نیمه‌ گرمسیری شایع است و می تواند از علائم خفیف تا شدید و مرگبار را ایجاد کند. شناخت علائم اولیه تب دنگی، آگاهی از راه های پیشگیری و همچنین درمان مناسب آن از اهمیت بالایی برخوردار است. این مقاله با هدف ارائه اطلاعات کامل در مورد تب دنگی، علل، علائم و راه های پیشگیری و درمان آن، به شما کمک می‌کند تا با این بیماری بیشتر آشنا شوید و خطرات آن را کاهش دهید.

آخرین آمار بیماری تب دنگی

طبق یک برآورد مدل سازی ، تخمین زده می شود که سالانه بیش از ۳۹۰ میلیون عفونت DENV درجهان رخ می دهد که تقریباً ۹۶ میلیون از این موارد دچار بیماری علامتدار می شوند و نزدیک به ۴ میلیارد نفر در معرض عفونت دنگی هستند. از دو دهه اخیر موارد بیماری دنگی بطور فاحشی روبه افزایش است ، بطوری که در سال دوهزار ۵۰۵۴۳۰ مورد بیماری به WHO گزارش شده بود اما درسال ۲۰۱۹ موارد بیماری به حدود ۵٫۲ میلیون مورد رسید درسال ۲۰۲۳ حدود ۶٫۵ میلیون مورد بیماری و ۷۳۰۰ مورد مرگ ناشی از این بیماری ثبت شده است.

سال ۲۰۲۴

تا ۳۰ آوریل ۲۰۲۴ بیش از ۷٫۶ میلیون مورد بیماری دنگی به WHO گزارش شده است ، از این موارد ۳٫۴ میلیون مورد تایید شده آزمایشگاهی بوده و ۱۶۰۰۰مورد فرم شدید بیماری را داشنه اند و بیش از ۳۰۰۰ مورد مرگ ناشی از این بیماری گزارش شده است . آمارمرگ و میر این بیماری %۱ تا %۵ متغیر بوده است.

به گزارش WHO تا ۲۷ تیر ماه (۱۷ژوئیه ) ۲۰۲۴در مجموع ۱۲ مورد انتقال بومی دنگی در ایران ثبت شده است که همگی در بندرلنگه، استان هرمزگان بوده است ایران بین سال های ۲۰۱۷تا ۲۰۲۳سالانه به طور متوسط ۲۰ مورد دنگی وارداتی گزارش داده است. درحالی که در سال ۲۰۲۴ در فاصله بین ۲۶ اردیبهشت تا ۲۰ تیر ماه ۱۳۷ مورد دنگی وارداتی درایران شناسایی شده است.

انتقال از طریق گزش پشه آئدس اجیپتی

ویروس دنگی از طریق نیش پشه های ماده آلوده، به ویژه پشه آئدس اجیپتی، به انسان منتقل می شود.
در سال ۲۰۲۳ افزایشی در انتقال محلی دنگی توسط آئدس آلبوپیکتوس در اروپا مشاهده شده است.
پس از تغذیه از یک فرد آلوده، ویروس، در روده میانی پشه تکثیر می شود.
مدت زمانی که از ورود ویروس تا انتقال واقعی به میزبان جدید طول می کشد، دوره انکوباسیون خارجی (EIP) نامیده می شود.
زمانی که دمای محیط بین ۲۵ تا ۲۸ درجه سانتیگراد باشد، EIP حدود ۸ تا ۱۲ روز طول می کشد.
تغییرات در دوره کمون تنها تحت تاثیر دمای محیط نیست. عوامل متعددی مانند بزرگی نوسانات دمایی روزانه، ژنوتیپ ویروس و غلظت اولیه ویروس نیز می توانند زمان انتقال ویروس توسط پشه را تغییر دهند.
هنگامی که پشه آلوده شود، می تواند ویروس را تا پایان عمر خود منتقل کند

انتقال (انسان به انسان)

پشه ها می توانند توسط افرادی که ویروس دنگی دارند (چه با علامت چه بدون علامت) آلوده شوند.
انتقال از انسان به پشه می تواند از ۲ روز قبل از اینکه فرد علائم بیماری را نشان دهد و تا ۲ روز پس از برطرف شدن تب رخ دهد.
خطر آلودگی پشه به طور مثبت با ویرمی بالا و تب بالا در بیمار مرتبط است. برعکس، سطوح بالای آنتی بادی های اختصاصی DENV با کاهش خطر عفونت پشه مرتبط است.
اکثر افراد حدود ۴ تا ۵ روز ویرمی دارند، اما ویرمی می تواند تا ۱۲ روز طول بکشد.

این مطلب را نیز حتما بخوانید : زیست شناسی ، پیشگیری و کنترل کنه هیالوما

سایر راه های انتقال

راه اصلی انتقال ویروس دنگی بین انسان شامل ناقلان پشه است.
با این حال، شواهدی مبنی بر امکان انتقال مادر (از مادر باردار به نوزادش) وجود دارد. خطر انتقال عمودی با زمان عفونت دنگی در دوران بارداری مرتبط است. هنگامی که مادر در دوران بارداری به عفونت دنگی مبتلا می شود، ممکن است منجر به زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد و دیسترس جنین منجر شود.
موارد نادری از انتقال از طریق فرآورده های خونی، اهدای عضو و انتقال خون ثبت شده است

چرخه انتقال تب دنگی

عوامل خطر ساز

امروزه تقریبا ۵۰۰ میلیون نفر در قاره امریکا در معرض تب دنگی قرار دارند.
عفونت قبلی با DENV خطر ابتلای فرد به دنگی شدید را افزایش می دهد.
شهرنشینی (به ویژه بدون برنامه)، با انتقال دنگی از طریق عوامل اجتماعی و محیطی متعدد مرتبط است: تراکم جمعیت، تحرک انسان، دسترسی به منبع آب قابل اعتماد، عمل ذخیره آب و غیره.
خطرات جامعه دنگی همچنین به دانش، نگرش و عملکرد جمعیت نسبت به دنگی بستگی دارد، زیرا قرار گرفتن در معرض آن با رفتارهایی مانند ذخیره آب، نگهداری از گیاهان و محافظت از خود در برابر نیش پشه مرتبط است.
تعامل بین ویروس دنگی، میزبان و محیط پویا است. در نتیجه، خطرات بیماری ممکن است با تغییرات آب و هوایی در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری، در ترکیب با افزایش شهرنشینی و جابجایی جمعیت، تغییر کرده و تغییر کند.

مشخصات پشه آئدس

آئدس اجیپتی ناقلی است که بیشترین خطر انتقال آربوویروس را در قاره آمریکا دارد و تقریباً در همه کشورهای نیمکره (به جز کانادا و شیلی قاره) وجود دارد. این پشه اهلی است (در خانه ها و نزدیک خانه ها زندگی می کند) که در هر ظرف مصنوعی یا طبیعی که حاوی آب باشد تولید مثل می کند.

پشه می تواند چرخه زندگی خود را از تخم تا پشه بالغ در ۱۰-۷ روز کامل کند. پشه های بالغ معمولاً ۴ تا ۶ هفته عمر می کنند. آئدس اجیپتی ماده مسئول انتقال بیماری ها است زیرا برای رشد تخم های خود و متابولیسم خود به خون انسان نیاز دارد. نر از خون تغذیه نمی کند.

پشه در اوایل صبح و هنگام غروب بیشتر فعال است، بنابراین این دوره ها بیشترین خطر گزش را دارند. با این حال، زنانی که نیاز به ادامه تغذیه دارند، در مواقع دیگر به دنبال منبع خون خواهند بود. آئدس اجیپتی ماده هر ۴-۳ روز تغذیه می کند. با این حال، اگر نتوانند خون کافی بکشند، هر لحظه که می توانند به تغذیه ادامه می دهند

دریافت جزوات PDF تب دنگی

تعداد ۲ جزوه pdf رایگان تب دنگی ، جهت مطالعه و به روز رسانی شما بزرگواران ، به اشتراک می گذاریم که امیدواریم مورد استفاده شما قرار بگیره. از طریق باکس دانلود زیر می توانید از وب سایت مهندسی بهداشت محیط ایران دانلود نمایید.