آزمایشات شیمیایی و میکروبی شیر
آزمایشات تعیین کیفیت شیر مبحث بسیار مهمی است که در آزمون ارشد بهداشت محیط و استخدامی بهداشت محیط تکرار می شود. تسلط بر آزمایشات شیمیایی و میکروبی شیر که از زیر مجموعه کلیات بهداشت محیط می باشد بسیار برای شما حائز اهمیت می باشد. ضمنا یاد آوری میکنیم که مباحث مربوط به پاستوریزاسیون شیر و استریلیزاسیون نیز مهم می باشد که توصیه میکنیم حتما این مبحث را نیز مطالعه کنید به عنوان مثال برای استریلیزاسیون شیر که می توان پس از آن شیر را بمدت ۱۸ ماه بدون یخچال نگهداری کرد ، ۱۳۵-۱۴۹ درجه سانتی گراد به مدت ۱-۵ ثانیه می باشد.
توجه داشته باشید که برای دریافت سایر نکات آمادگی استخدامی و ارشد بهداشت محیط به بخش مربوط مراجعه نمایید. که بزودی کامل تر خواهد شد.
آزمایشات تعیین کیفیت شیر
آزمایشات شیر رو به دو بخش تقسیم کرده ایم ، یکی آزمایشاتی که برای شیر پاستوریزه به کار می ره مانند فسفاتاز ، و دیگری آزمایشاتی که برای شیر خام به کار می روند. خب بریم سراغ معرفی این آزمایشات.
الف) آزمایشات تعیین کیفیت شیر پاستوریزه
۱- شمارش بشقابی استاندارد یا Standard Plate Count(SPC) :تعداد باکتری و یا کلونی باکتری ها رو در مدت ۴۸ ساعت ، در دمای ۱±۳۲ درجه سانتی گراد روی محیط استاندارد نشان می دهد. این عدد با شاخص ۱۰۰۰۰≥ ، نشان دهنده شیرخام با کیفیت خوب می باشد.
۲- شمارش میکروبی مستقیم یا Direct Microscopic Count (DMC) : توجه داشته باشید که این گزینه در آزمایشات شیر خام نیز استفاده می شود. در این روش ما تعداد باکتری یا کلونی باکتریایی را در شیر خشک شده روی لام شیشه ای به وسیله میکروسکوپ شمارش می کنیم. این آزمایش یکی از روش های سریع می باشد.
۳- آزمایش فسفاتاز شیر : در روش HTST یا دما بالا زمان پایین ، در ۷۲ درجه سانتی گراد بمدت ۱۵ ثانیه آنزیم فسفاتاز حذف می شود. برای اطمینان از پاستوریزه شدن شیر از این آنزیم استفاده می شود. در واقع در شیر پاستورزه نباید وجود داشته باشد. یکی از بهترین شاخص ها برای تعیین کیفیت و ایمنی شیر می باشد.
۴- آزمایش طعم و بوی شیر : همانطور که از اسمش نیز مشخصه ، این یک آزمایش فیزیکی است. در دماهای بالاتر از ۲۱-۱۶ درجه سانتی گراد وجود بو و مزه بیشتر مشخص م یشود.
۵- آزمایش کلیفرم : شیری که پاستوریزه میشود اصولا نباید دارای باکتری های کلیفرم باشید. البته شایان ذکر می باشد که تمامی شیر ها در مراحل تهیه دارای میکروارگانیسم های کلیفرم می باشند. اما این تعداد نباید از ۱۰ در ml بیشتر باشد. در شرایط ایده آل مقدار آن باید کمتر از ۳ باشد. یاد آوری میکنیم HPC شیر پاستوریزه ۲۰۰۰/میلی لیتر می باشد.
ب) آزمایشات شیر خام
۱- آزمایش Agglutination : شامل آزمایش Ring شیر می باشد. از این آزمایش جهت تعیین حضور باکتری توبرکلوزیس استفاده می شود. (مهم)
۲-شمارش باکتری های سایکروفیل یا Psychotropic Bacteria Count (PBC) : شاخص بسیار خوبی برای تعیید کیفیت شیر خام می باشد. مدت زمان انجام این آزمایش ۱۰ روز و دمای ۷ درجه سانتی گراد می باشد. بهترین دمای رشد باکتری های سایکروفیل مانند سودوموناس ها ۲-۱۰ در جه سانتی گراد می باشد. یادآوری میکنیم که سودوموناس ها از باکتری های فرصت طلب روده ای و دخیل در عفونت های غذایی می باشند. گونه های این باکتری مانند سودوموناس آئروژینوزا در بیمارستان ها اهمیت بالایی دارد.(بخاطر عفونت بیمارستانی)
۳- تست احیاء Redution Test : تعیین این شاخص از طریق احیا متیلن بلو و احیای رزازورین (Resazurin) انجام میگیرد.
۴- آزمایش رسوب Sediment Test : برای آگاهی از میزان مواد خارجی شیر استفاده می شود. وجود ۱٫۵ میلی گرم مواد خارجی برای تولید کننده رضایت بخش می باشد.
۵-شمارش انکوباسیون مقدماتی Preliminary Incubation Count : این شمارش در شیر خام و در ۱۳ درجه سانتی گراد که بمدت ۱۸ ساعت نگهداری شده باشد قابل انجام است.و بعنوان شاخص شیر در مزرعه یا دامداران شناخته می شود.
بدون دیدگاه
دیدگاه خود را بنویسید