کلستریدیوم بوتولینوم Clostridium botulinum عامل بیماری بوتولیسم

کلستریدیوم بوتولینوم Clostridium botulinum عامل بیماری بوتولیسم

کلستریدیوم بوتولینوم (Clostridium botulinum) یک باکتری بی هوازی (anaerobic) است و سم آن بیماری به نام بوتولیسم (botulism) تولید می نماید. سم آن نوروتوکسین (neurotoxin) نامیده می شود، چون روی سیستم عصبی اثر می گذارد و اثرات ۱۲ تا ۴۸ ساعت پس از مصرف مواد غذایی حامل سم آن ظاهر می شود.

این نوع باکتری در آب و خاک آلوده یافت می شود و چون امکان آن را دارد که به صورت اسپور در آید دارای مقاومت حرارتی بالا می باشد و به همین لحاظ یک معیار سنجش برای تعیین حد موثر یک فرآیند حرارتی مورد ارزیابی قرار می گیرد.

با توجه به بالا بودن مقاومت حرارتی این باکتری در صنایع کنسرو سازی از اهمیت خاصی برخوردار بوده و با توجه به اینکه در ph کمتر از ۴/۵ قادر به رشد و تولید توکسین نیست لذا اهمیت آن عمدتا در ارتباط با کنسروهای گوشتی می باشد.جهت شناسایی آن در میکروبیولوژی از محیط کشت های مختلفی استفاده می گردد که متداول ترین آن کوکد میت می باشد.

منشاء آلودگی و انتقال:

اسپورهای کلستریدیوم بوتولینوم به وفور در خاک یافت می شود و موجب آلودگی گوشت و سبزیجات می گردند. اسپورها در مواد غذایی و خوراکی که بدون رعایت شرایط بهداشتی و استریلیزاسیون مناسب کنسرو شده اند زنده می مانند و در محیط بی هوازی قوطی کنسرو جوانه می زنند. سم در غذای کنسرو شده (که شرایط بیهوازی مهیا است) تولید می شود و به صورت از پیش تعیین شده در هنگام بلع غذای مسموم وارد بدن می گردد از این رو این بیماری غالبا یک عفونت نیست.

غذاهایی که بیشترین خطر مسمومیت را دارند عبارتند از: کنسروها به ویژه کنسروهای سبزیجات(مخصوصا سبزیجات قلیایی) مانند مارچوبه اسفناج نخودفرنگی لوبیا قارچ و فلفل و در مرحله بعد کنسروهای گوشتی و ماهی .علاوه بـر آن فراورده های دیگری مثل انواع ماهی دودی بسته بندی شده نیز در معرض خطر این آلودگی می باشند . در لبنیات به ویژه در کشک آلودگی به ندرت دیده شده است. بطور کلی %۹۰ آلودگی های بوتولیسم مربوط به کنسروهایی می شوند که در تهیه آنها موازین بهداشتی و تکنولوژیک رعایت نشده است.

تعریف بوتولیسم :

بوتولیسم‌ عبارت‌ است‌ از یک‌ نوع‌ مسمومیت‌ غذایی‌ جدی‌ ولی‌ غیر مسری‌ که‌ معمولاً در اثر خوردن‌ غذای‌ آلوده‌ به‌ سمی‌ که‌ شدیداً دستگاه‌ عصبی‌ را متأثر می‌سازد، رخ‌ می‌دهد. مسمومیت‌ با این‌ سم‌ به‌ دو شکل‌ دیگر نیز به‌ وجود می‌آید، بوتولیسم‌ ناشی‌ از زخم‌، و بوتولیسم‌ شیرخواران‌. بوتولیسم‌ اصولاً دستگاه‌ عصبی‌ مرکزی‌ و دستگاه‌ عضلانی‌ را تحت‌ تأثیر قرار می‌دهد.

علایم‌ شایع‌

علایم‌ زیر معمولاً ۳۶-۱۸ ساعت‌ پس‌ از خوردن‌ غذای‌ آلوده‌ رخ‌ می‌دهند:

• تار شدن‌ دید، یا دو تا دیدن‌
• افتادن‌ پلک‌های‌ چشم‌
• خشک‌ شدن‌ دهان‌
• خورده‌ خورده‌ صحبت‌ کردن‌
• مشکل‌ در قورت‌ دادن‌ غذا یا مایعات‌
• استفراغ‌ و اسهال‌
• ضعف‌ دست‌ها یا پاها، که‌ نهایتاً ممکن‌ است‌ به‌ فلج‌ نیز بیانجامد.
• تب‌ وجود ندارد.
• توانایی‌های‌ ذهنی‌ دچار اختلال‌ نمی‌شوند.

مکانیسم بیماری زایی کلستریدیوم بوتولینوم

توکسین بوتولینوم پس از ورود به بدن به گیرنده‌های اعصاب محیطی متصل شده و از آزاد شدن استیل‌کولین جلوگیری می‌کند. این اثر باعث فلج شل عضلات (flaccid paralysis) می‌شود که به‌طور پیش‌رونده عضلات مختلف بدن را درگیر می‌کند. بهبود زمانی رخ می‌دهد که اعصاب آسیب‌دیده بازسازی شوند.

حساسیت باکتری

1. اسپورها: در دمای ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد تا ۲ ساعت زنده می‌مانند اما در دمای ۱۲۰ درجه سریعاً نابود می‌شوند.
2. توکسین: در دمای ۸۵ درجه سانتی‌گراد طی ۱ دقیقه و در دمای ۸۰ درجه طی ۵ دقیقه غیرفعال می‌شود​

نمونه های مناسب جهت آزمایش توکسین و میکروارگانیسم کلستریدیوم بوتولینوم

• سرم
• مدفوع
• مواد استفراغی
• محتویات معده
• مواد غذایی مشکوک

منابع آلودگی

اگر اغذیه فروشی ها و رستوران های غیر بهداشتی، فرآورده های گوشتی مثل سوسیس و کالباس یا غذاهای گوشتی و خورشتی یا انواع گوشت کباب ها و حتی سالاد الویه را در شرایط نامساعد نگهداری کنند، احتمال رشد این باکتری در این مواد غذایی بسیار زیاد می شود.

عسل یکی دیگر از منابع رایج آلودگی به این باکتری است که خطر بیشتری برای کودکان زیر یک سال دارد. آلودگی عسل به علت تکثیر این باکتری در بدن لاروهای مرده زنبورعسل در کندو است. ۱۰ درصد عسل ها به این باکتری آلوده هستند. دلیل خطرناک تر بودن بوتولیسم کودکان این است که باکتری، همراه عسل یا برخی مواد غذایی دیگر مانند چای بابونه، پس از مصرف در روده کودک به شکل زایای کلستریدیوم بوتولینوم تبدیل می شود و سم نیز در روده کودک ترشح می شود.

در حالی که در بوتولیسم بزرگسالان سم به شکل از پیش ترشح شده در غذا موجود است. به همین دلیل نیز توصیه می شود به کودکان زیر یک سال عسل داده نشود. همچنین خطر حضور این باکتری در انواع کشک ها نیز زیاد است. سال ۱۳۶۱ این بیماری به دلیل مصرف کشک غیر پاستوریزه در کشور گزارش شد و به همین دلیل از همان تاریخ، پاستوریزه کردن کشک های کارخانه ای و حتی جوشاندن مجدد کشک های پاستوریزه هنگام مصرف در کشور اجباری شد.

آمار ابتلا و مرگ‌ومیر ناشی از بوتولیسم

• بوتولیسم یکی از بیماری‌های نادر است، اما میزان مرگ‌ومیر آن بدون درمان مناسب می‌تواند به ۱۰ تا ۳۰ درصد برسد.
• در ایالات متحده، حدود ۱۱۰ مورد بوتولیسم در سال گزارش می‌شود که بیش از نیمی از آن‌ها مربوط به بوتولیسم نوزادان است.
• در کشورهای در حال توسعه، شیوع موارد ناشی از کنسروهای خانگی یا فرآورده‌های محلی آلوده بیشتر است.

تشخیص سریع و درمان به موقع آن میتواند در کاهش مرگ و میر و پیشگیری از ابتلا سایر افراد خانوار خصوصاٌ در بوتولیسم ناشی از مصرف مواد غذایی مهم و حیاتی می باشد.

نمایی از پاورپوینت بوتولیسم و باکتری کلستریدیوم بوتولینیوم

عناوین پاورپوینت

• مقدمه و نکات کلیدی درباره بیماری بوتولیسم بر اساس مقالات WHO
• اثر ph و دما روی رشد میکروارگانیسم ها همراه با نمودار
• کوتاه درباره باسیلوس سرئوس
• کوتاه درباره اشرشیا کلی
• کوتاه درباره استافیلوکوکوس اورئوس
• کلستریدیوم بوتولینوم چیست
• ویژگی های کلستریدیوم بتولینیوم و اهمیت صنعتی
• منشا آلودگی
• غذاهای پرخطر
• بوتولیسم و اثرات آن
• بوتولیسم زخم
• بوتولیسم نوزادان
• بوتولیسم استنشاقی
• علادم شایع بیماری بوتولیسم
• مکانیسم بیماری زایی کلستریدیوم بوتولینیوم
• حساسیت باکتری
• نمونه های مناسب جهت آزمایش توکسین و میکروارگانیسم کلستریدیوم بوتولینوم
• تشخیص آزمایشگاهی
• منابع آلودکی
• موارد کلی پیشگیری
• پیشگیری از بوتولیسم غذایی
• پیشگیری و کنترل موارد خانوادگی
• آموزش عمومی برای پیشگیری
• مدیریت و درمان بوتولیسم
• آمار ابتلا و مرگ ناشی از بوتولیسم
• منابع مورد استفاده از سایت هایی مثل WHO و CDC

یک نمونه اسلاید ببینید :

نحوه دریافت پاورپوینت بوتولینیوم (بوتولیسم) و کلستریدیوم بوتولینوم

نحوه دریافت پاورپوینت بوتولیسم و باکتری کلستریدیوم بوتولینیوم  بسیار ساده و تنها با چند کلیک خواهد بود. می توانید در باکس خرید زیر بر روی دکمه خرید کلیک کنید.سپس اطلاعات خواسته شده را وارد و وارد صفحه پرداخت شوید. پس از پرداخت آنلاین در محیطی کاملا امن ، بلافاصله لینک دانلود برای شما فعال خواهد شد. شایان ذکر می باشد که یک ایمیل حاوی اطلاعات خرید و لینک دانلود این پاورپوینت نیز برای شما بصورت اتوماتیک ارسال خواهد شد. ضمنا در صورت هرگونه مشکل در دریافت این پاورپوینت نیز از طریق بخش پشتیبانی سایت پاسخگوی شما خواهیم بود.